Blog

van stress word je ziek

Van stress word je ziek. Gedeeltelijk waar.
 
Er zijn twee soorten stress: de oppervlakkige stress (OS) en de diepere (DS). “Ik voel mij opgejaagd want straks kom ik niet tijdig op mijn werk.” Een typisch voorbeeld van OS: dagdagelijks, recentelijk en van korte duur. OS beleef je bewust. Je voelt je keel- en schouderspieren opspannen en je hart bonkt als een razende locomotief. Een uur na aankomst verdwijnt het vanzelf. Je hoeft niets te doen.
 
Bij OS heeft de spanning te maken met iets buiten ons: mijn werk, en daarover valt te relativeren: laat komen is niet het einde van mijn leven. Het voordeel van OS is ook dat ze niet ziekmakend is: te kort aanwezig, oppervlakkig en van voorbijgaande aard.
 
DS daarentegen is oud en heeft te maken met ervaringen uit onze vroege kindertijd: ontgoochelingen en tekorten, frustraties en onbegrip, eenzaamheid of pesterij. Stuk voor stuk ervaringen die wij als kind niet hebben kunnen verwerken. Onze mening werd niet gevraagd. We kregen geen inspraak. Bepaalde dingen werden ons niet verteld. DS kunnen we niet relativeren omdat we het niet voelen of beseffen.
 
Onverwerkt worden vroege ervaringen opgeslagen in diepere lagen van ons bewustzijn, van ons lichaam, van ons mens-zijn. We beseffen of voelen niet dat we het meeslepen in ons rugzakje maar we ervaren wel dat er iets is wat ons lichaam belast en afzwakt: we hoesten vaak, alweer die vermoeidheid, rugpijn, hoofdpijn of pijnlijke maag.
 
In tegenstelling met OS geraken we, zonder iets te doen, niet af van onze DS. Het enige redmiddel is ‘aandacht’. Met een naar binnen gerichte aandacht krijgen we contact met ons lichaam, worden we bewust van de DS waardoor ze verkleint of verdwijnt. Dit doen we in ‘de open houding’ en ‘handen op het hart’ (zie vorige blogs). Aandacht (= meditatie) is een zegen voor ons lichaam en leven.
 
De manier waarop we naar onszelf en de wereld kijken, voedt de DS. Dit mechanisme hebben we gecreëerd in onze vroege kinderjaren. Zoals we toen reageerden op autoriteit, onrechtvaardigheid of angst, zo reageren we nog altijd.
 
Van diepe stress word je ziek. Helemaal waar.
 
Ik citeer tot slot uit het boek ‘Intimiteit’ van Paul Verhaeghe, prof UGent en doctor in de klinische psychologie.
P.47:”We moeten dringend beseffen dat de oorzaken van ziekte en gezondheid in het merendeel van de gevallen niet zozeer in het lichaam zelf liggen, maar in het psychosociale veld.”
P. 48:”Wie geen voeling heeft met zijn lijf, wordt sneller ziek. Wie goed in zijn vel zit, loopt veel minder kans op ziekte. Beide zijn een effect van interacties tijdens onze kindertijd.”